De arbeidsmarkt is aan het veranderen. Steeds meer werkgevers realiseren zich dat een diploma niet alles zegt over wat je in je mars hebt. Skills-based hiring, werven op basis van vaardigheden in plaats van diploma’s, staat eindelijk op doorbreken. Van de werkgevers in recent onderzoek zegt 19,5% het komende jaar een toename te verwachten van werving op basis van vaardigheden, met tegelijk een afname van de focus op traditionele diploma’s als kandidaatseisen.
Waarom diploma’s niet het hele verhaal vertellen
Toen ik ooit bij Randstad op gesprek wilde, kwam ik er niet doorheen op basis van mijn cv. Ik had vijf jaar werkervaring, maar ik had niet mijn technische opleiding op mijn cv vermeld, alleen ‘HBO Ruimtelijke Ordening’. De recruiter belde me af omdat ik geen technische achtergrond had. Toen ik uitlegde dat ik een HTS had gedaan, werd ik alsnog uitgenodigd en aangenomen. Zo’n klein detail op papier maakte ineens het verschil. Dat vind ik zo’n sprekend voorbeeld van hoe we met z’n allen tunnelkijkers zijn geworden.
Maar laten we eerlijk zijn: wat zegt een specifiek diploma nu eigenlijk over jouw skills en jouw ambitie? Ik heb zelf een technische opleiding gedaan, maar ik kan nog niet eens een lamp vervangen. In veel vakgebieden is de opleiding die je hebt gedaan eigenlijk helemaal niet relevant.
En dan hebben we het nog niet eens over de willekeur van opleidingsniveaus. Wie bepaalt eigenlijk wat HBO-werk- of denkniveau is? Is dat je diploma, hoe je in elkaar zit of simpelweg wie er tegenover je zit?
Wat is skills-based hiring precies?
Skills-based hiring is eigenlijk wat wij het cf-denken noemen (curriculum future). Het nieuwe werven, en met name het nieuwe selecteren. In plaats van te kijken naar welke opleiding je hebt gevolgd, kijken we naar wat je kunt, wat je wilt en wat je ambities zijn. Het gaat om je competenties, je motivatie en hoe je in elkaar zit als mens.
Naar welke vaardigheden zijn werkgevers dan vooral op zoek? Kennis van en ervaring met AI staat bovenaan het lijstje. Maar communicatieve vaardigheden zijn ook cruciaal. Als jij de juiste vragen kunt stellen aan een mentor of collega, kun je ook de juiste vragen stellen aan een AI-tool. En dan kun je die tool veel beter voor je laten werken. Soft skills en AI-skills gaan hand in hand.
Laat je skills spreken in drie stappen
Het belangrijkste is dat je niet wordt afgewezen op een diploma dat je niet hebt, maar wordt uitgenodigd op basis van wat je wél te bieden hebt. Hoe zorg je hiervoor? Hier zijn 3 concrete stappen:
1. Focus op competenties in je cv
Een vaardigheid en een competentie zijn niet hetzelfde. Een competentie is bijvoorbeeld ‘zakelijk communiceren’, terwijl een vaardigheid de invulling daarvan is: ‘ik ben vaardig in het voeren van diepgaande gesprekken’ of ‘ik kan goed interviews voorbereiden’. Een vaardigheid kun je leren op het moment dat je een bepaalde competentie bezit.
Wat je tegenwoordig vaak ziet op cv’s zijn een paar bullet points met termen als “communicatief vaardig”. Maar wat zegt dat? Heel weinig. Alle competenties zijn eigenlijk containerbegrippen. Een competentie krijgt pas waarde en betekenis op het moment dat je het ook uitschrijft.
Mijn advies: benoem drie kerncompetenties op je cv en maak ze concreet. Lever bewijs van waarom je vindt dat jij die competentie beheerst.
In plaats van alleen “communicatief vaardig” schrijf je bijvoorbeeld:
“Sterke communicatieve vaardigheden. Tijdens mijn werk in de horeca moest ik escalerende situaties met ontevreden gasten de-escaleren. Door actief te luisteren naar hun frustratie en creatieve oplossingen aan te dragen, wist ik in 95% van de gevallen de situatie om te draaien naar een positieve ervaring.
Deze vaardigheid zet ik nu in bij het oplossen van complexe klantvraagstukken.
Zie je het verschil? Nu wordt het concreet en krijgt die competentie waarde. Dan hoef je niet meer te hopen dat een recruiter tussen de regels door leest. Je laat meteen zien wat je in huis hebt.
2. Stel de juiste vragen tijdens kennismaking of sollicitatie
Aaltje Vincent heeft het altijd over informeel kennismaken, en daar ben ik het helemaal mee eens. Zij vindt zelfs dat je eigenlijk niet mag solliciteren voordat je informeel kennis hebt gemaakt. En daar zit een gouden kans: tijdens zo’n kennismaking kun je vragen: “Wat is de reden waarom jullie om dit specifieke diploma vragen?”
Negen van de tien keer kan diegene die vraag niet goed beantwoorden. En dat is zo’n belangrijk inzicht! Werkgevers weten zelf vaak niet eens waarom ze bepaalde diploma-eisen stellen. Het staat in de vacaturetekst omdat het er altijd heeft gestaan, of omdat ze denken dat het hoort. Maar als je doorvraagt wat iemand met dat diploma nou concreet meer meebrengt, komt er meestal geen goed antwoord.
En als je die vraag stelt en wél een antwoord krijgt, dan weet je precies wat de werkgever zoekt. Dan kun je onderbouwen dat je die competentie of vaardigheid wél bezit, of die ervaring op een andere manier hebt opgedaan.
Staat er een naam en telefoonnummer bij de vacature met “Voor vragen, bel gerust”? Maak daar gebruik van. Bel, vraag of je een keer informeel langs kunt komen. Veel bedrijven zijn dat misschien nog niet gewend, maar het laat wel zien dat je initiatief neemt en oprecht geïnteresseerd bent.
3. Vraag door bij een afwijzing
Als je toch wordt afgewezen, vraag dan naar de gegronde reden van je afwijzing. Dat klinkt misschien confronterend, maar het is juist krachtig. Als blijkt dat het om een diploma gaat, kun je doorvragen: “Wat brengt iemand die dat diploma wél heeft, meer mee dan ik?”
Vaak wordt die vraag niet goed beantwoord. En soms realiseren werkgevers zich dan pas dat ze bezig zijn met tunnelvisie. Dat ze zich teveel focussen op een vinkje in plaats van op de mens en diens capaciteiten.
Hoe wij binnen LEF op vaardigheden focussen
Bij LEF werken we al lang volgens de principes van skills-based hiring. Wij gebruiken het curriculum future (cf) in plaats van het traditionele CV. Hierin ligt de focus op je toekomstambities, je competenties en wie je bent als persoon. Niet op je verleden of diploma’s.
Daarnaast kijken we met DISC-analyses naar je voorkeursgedrag: hoe je graag wordt aangesproken, hoe je aangestuurd wilt worden, hoe je communiceert. Dat geeft ons én de werkgever een veel completer beeld van jou dan een lijst met opleidingen ooit zou kunnen doen.
En dat is waar kandidaten die via ons solliciteren een voordeel hebben. Wij kunnen die vertaalslag maken naar een werkgever die misschien in eerste instantie vasthoudt aan diploma’s. Wij zijn gewend om door dat beeld heen te kijken en kunnen goed verwoorden waarom jij tóch een fit bent, ook al heb je niet het diploma dat ze oorspronkelijk in gedachten hadden.
Een voorbeeld uit de praktijk
Neem bijvoorbeeld Cécile van Alebeek, een kandidaat die onlangs aan de slag is gegaan bij een van onze relaties. Zij heeft jarenlang als zzp’er in de sportwereld gewerkt. Niet direct de achtergrond die je verwacht bij een HR-adviseur, toch?
Toch zit zij nu succesvol op een HR-afdeling. Omdat ze in haar tijd als zzp’er competenties heeft ontwikkeld zoals organiseren, mensen motiveren en positiviteit brengen. Waar ze vroeger planningen maakte voor haar bootcampklassen, houdt ze nu personeelsplanningen en contracten bij.
Dat is wat skills-based hiring in de praktijk betekent. Kijken naar wat iemand meebrengt in plaats van waar iemand vandaan komt.
Onze boodschap aan jou
Laat je niet afschrikken door gestelde eisen in een vacature. Als jij denkt dat je bij een bedrijf past en de juiste competenties hebt voor de rol, heb daar dan vertrouwen in. Je hebt je redenen daarvoor. Ga ervoor, ook al staan er eisen waar je (nog) niet aan voldoet.
En weet: bij LEF kunnen we je helpen om die vaardigheden en competenties zichtbaar te maken. Wij kijken verder dan je diploma of cv. Wij helpen je om te laten zien wat je werkelijk in huis hebt en maken werkgevers enthousiast over jouw potentieel, niet alleen over je verleden.
Twijfel je nog of je moet solliciteren op een functie omdat je niet aan alle eisen voldoet? Neem contact met ons op. Laten we samen kijken naar wat je wél te bieden hebt.
